به گزارش همشهري آنلاين به نقل از پايگاه اطلاع رساني دانشگاه آزاد اسلامي، مریم نیکنام آذر در تشریح ضرورت‌ها و نتایج این پژوهش گفت: منطقه ۱۲ تهران به عنوان منطقه‌ای مهم و استراتژیک که از نظر پیشینه تاریخی، در دوران صفویه، قاجاریه و پهلوی هسته مرکزی تهران بوده و بیشترین بناهای ارزشمند تهران در این منطقه قرار گرفته است، به عنوان موضوع مورد مطالعه، مورد توجه محققان واحد علوم و تحقیقات قرار گرفت.
وی با اشاره به محدودیت فضای لازم برای جذب و نگهداشت گروه‌های شهری خلاق در منطقه ۱۲ تهران، افزود: بر اساس نتایج تحقیق انجام شده، منطقه ۱۲ تهران خود را با شاخص‌های شهر خلاق انطباق نداده است؛ همچنین برنامه‌ریزی منسجمی برای احیا و تقویت عرصه‌های خلاق عمومی در این منطقه دیده نشده و ارزیابی توان‌های این منطقه تهران در شکل‌گیری شهر خلاق نیز تا کنون مورد پژوهش قرار نگرفته بود.
محقق واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامي درباره مبانی نظری که در این تحقیق مورد استفاده قرار گرفته است، اظهار داشت: شهر با اصطلاحاتی چون شهر خلاق و طبقه خلاق که بیانگر اهمیت فرهنگ و هنر در بافت شهری است از میانه دهه ۱۹۹۰ به بعد در بریتانیا و آمریکا توسط ریچارد فلوریدا اقتصاددان و لندری نظریه‌پرداز شهری مفهوم‌سازی می‌شود و از آن زمان به بعد مفهوم شهر خلاق به یک پارادایم معمول در شهرسازی تبدیل شده است.
وی در تشریح مدل مفهومی مبانی نظری این تحقیق، به ارکان، زیرساخت‌ها و شاخص‌های شهر خلاق اشاره کرد و گفت: مردم، بنگاه‌های اقتصادی، فضاها، پیوندها و ارتباطات و چشم‌انداز شهر خلاق به عنوان ارکان شهر خلاق در نظر گرفته می‌شوند. همچنین بسترهای دانش، صنایع با فناوری‌های بالا، بسترهای اجتماعی و هنر و فرهنگ نیز به عنوان زیرساخت‌های لازم برای شهر خلاق شناخته می‌شوند.
نیکنام آذر در حالی که از «منظر»، «هنر»، «فضاهای عمومی» و «آموزش عالی» به عنوان شاخص‌های مدنظر نظریه‌پردازان شهر خلاق برای این شهر نام برد، به ارتقای فضاهای همگانی فرهنگی هنری، جذب طبقه خلاق و پرورش تخیل و خلاقیت مردم شهر، افزایش سرمایه‌گذاری و رونق اقتصادی شهرها، افزایش جذابیت‌های محلی و شهری و ارتقای صنعت فرهنگی، تحکیم و تقویت کالبد هنری فرهنگی و پشتیبانی از هنرمندان و زیرساخت‌های نهادی به عنوان مولفه‌هایی اشاره کرد که ضرورت و اهمیت پژوهش در زمینه شهر خلاق را دوچندان می‌کنند.
این محقق واحد علوم و تحقیقات از «روش توصیفی- تحلیلی، روش‌های کتابخانه‌ای و میدانی»، «پرسشنامه»، «ماتریس ارزیابی سوآت» و «روش AHP » به عنوان روش‌ها و ابزارهای استفاده شده در این تحقیق نام برد و گفت: سطوح و نسبت کاربری‌های منطقه ۱۲ تهران از طرح تفصیلی این منطقه استخراج شد. سوالات پرسشنامه نیز به صورت ارزیابی ذهنی از مردم منطقه ۱۲ بر اساس شاخص‌ها و فعالیت‌های خلاق تدوین شده است. طبق نظریه ریچارد فلوریدا فعالیت‌های خلاق شامل ۱- فضای باز، همه شمول و مشارکتی، ۲- فعالیت‌های فرهنگی و هنری، ۳- فعالیت‌های مربوط به مکان‌های ویژه تفریح و سرگرمی و ۴- فعالیت‌های رستوران‌ها و غذاخوری‌ها است.
وی افزود: برای هر کدام از ساختارهای شهر خلاق اعم از کاربری، زیست محیطی، اقتصادی -اجتماعی، شبکه ارتباطی و کالبدی، ماتریس ارزیابی سوآت طراحی شد و پس از ارزیابی، امتیاز منطقه ۱۲ تهران در حوزه هر کدام از این ساختارها در جدول ماتریس ارزیابی سوآت درج شد. با استفاده از روش AHP نیز مشخص شد که پتانسیل تاریخی- فرهنگی منطقه ۱۲ تهران نقش بارزی دارد.
مریم نیکنام آذر درباره نتیجه حاصل از تحقیق اظهار داشت: در نتیجه این تحقیق، سازمان فضایی پیشنهادی طبق معیارهای شهر خلاق برای هر یک از ساختارهای کاربری، زیست محیطی، اقتصادی -اجتماعی، شبکه ارتباطی و کالبدی در منطقه ۱۲ تهران ارائه شد. سازمان فضایی پیشنهادی در واقع اهداف، راهبردها و سیاست‌های مربوط به شکل‌گیری شهر خلاق در منطقه ۱۲ تهران را با استفاده از ماتریس ارزیابی سوآت و پرسشنامه (ارزیابی ذهنی) به دست می‌دهد.
به گزارش روابط عمومی واحد علوم و تحقیقات، ارائه سازمان فضایی پیشنهادی طبق معیارهای شهر خلاق برای ساختارهای منطقه ۱۲ تهران در قالب پایان‌نامه مریم نیکنام آذر دانشجوی کارشناسی ارشد برنامه‌ریزی شهری دانشکده عمران، معماری و هنر واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی با عنوان «ارزیابی توان‌های منطقه ۱۲ تهران در شکل‌گیری شهر خلاق» به راهنمایی دکتر منوچهر طبیبیان صورت گرفته است.
محقق واحد علوم و تحقیقات برای پیاده‌سازی مؤلفه‌های شهر خلاق در منطقه ۱۲ تهران پیشنهاداتی ارائه کرد از جمله به کارگیری مبلمان شهری زیبا، یکپارچه و خلاق در سطح منطقه (نیمکت‌ها، آب‌نماها، تیرهای برق، درب دربچه‌های فاضلاب، سطل‌های زباله، کفپوش و کاربرد نقاشی دیواری و استفاده بهینه از فضاهای خالی رها رشده و مخروبه و تبدیل آنها به کاربری‌های فراغتی و متناسب با شهر خلاق (شامل فضاهای باز، همه‌شمول و مشارکتی؛ فضاهای مربوط به فعالیت‌های فرهنگی و هنری؛ فضاهای ویژه تفریح و سرگرمی؛ رستوران و غذاخوری‌ها) از جمله این سیاست‌های پیشنهادی است.
این محقق واحد علوم و تحقیقات با هشدار نسبت به در معرض تخریب بودن خانه‌های قدیمی و بناهای تاریخی منطقه ۱۲ تهران، از لزوم محافظت از بناهای ارزشمند تاریخی - فرهنگی و بافت شهری به جای مانده از گذشته به منظور ایجاد هویت و حس تعلق ساکنین، احیای دروازه‌های قدیمی و باغ‌های تاریخی، نورپردازی بناها و آزین‌بندی هنرمندانه پیاده راه‌های تاریخی ۱۵ خرداد، باب همایون و ۳۰ تیر، تدوین ضوابطی از سوی شهرداری به منظور نماسازی هماهنگ با بافت مرکز تاریخی و... به عنوان دیگر سیاست‌های پیشنهادی در خاتمه این تحقیق نام برد.
محقق واحد علوم و تحقیقات در این تحقیق در مجموع اهداف، راهبرد و سیاست‌ها را در پنج حوزه «ساختار کاربری‌ها»، «ساختارهای اقتصادی -اجتماعی»، «ساختارهای محیط زیستی»، «ساختار حمل و نقلی (شبکه ارتباطی)» و «ساختار کالبدی (سیما و منظر شهری)» ارائه کرده است.
نظر شما